Niemand vindt het fijn wanneer onze vuile was buiten wordt gehangen. Het liefst tonen we de buitenwereld een voorbeeldig plaatje van onszelf. De meeste mensen hebben ook een redelijk positief zelfbeeld. Over het algemeen vinden we onszelf beter, slimmer, en aardiger dan anderen. Wat voor ons persoonlijk geldt, geldt ook voor de groep, politieke partij, vereniging, club of kerk waartoe we behoren. Wanneer echter iemand binnen die groep vervolgens zaken benoemt die minder fraai zijn dan het ideaalbeeld wat naar buiten toe getoond wordt, wordt dat niet gewaardeerd. Het zou allemaal leiden tot imagoschade en dat is slechte reclame.
Onlangs deed evangelist David de Vos letterlijk een boekje - met de titel Rauw - open over de evangelisch-charismatische[1] wereld waarin hij actief is. Dit was tegen het zere been van bijvoorbeeld de DoorBrekers, een evangelische megakerk in Barneveld, die meteen besloot om een Paasconferentie met De Vos niet door te laten gaan. Had ie de vuile was maar niet buiten moeten hangen. De Vos zaait volgens de DoorBrekers verdeeldheid terwijl de kerk juist eenheid moet uitstralen naar de wereld. De media zaten er meteen bovenop om De Vos voor hun microfoon of camera te krijgen. Niets zo smakelijk natuurlijk als een sappig schandaal. Vooral als dit afkomstig is uit een beweging die zich profileert als uithangbord van het ware geloof.
In zijn boek heeft De Vos het over manipulerende, liegende,
roddelende, pornoverslaafde en opscheppende leiders. Leiders die door de
gelovigen op handen gedragen worden en waarop kritiek leveren gelijk staat aan
kritiek op God – want zij zijn immers door hem geroepen en aangesteld (gezalfd).
Ook twijfel wordt niet gewaardeerd. Geloof moet boven alle twijfel verheven
zijn. Gebedsgenezing is ook een kenmerk van de evangelisch-charismatische
beweging. Wie niet geneest na gebed krijgt nog wel eens het verwijt niet voldoende geloof
te hebben. Over 'blame the victim' gesproken.
In een interview met het AD zegt De Vos: ‘Zo'n leider verandert in een verheven, alwetende figuur. Er zijn zoveel plekken waar een kerk lijdt ten koste van de eer en glorie van de leider.’ Ook evangelist Jaap Dieleman, nota bene de schoonvader van De Vos, moet het ontgelden. Dieleman, met zijn overspannen eindtijdverwachting, bleek tijdens de coronapandemie nogal gevoelig te zijn voor complottheorieën. Deze trachtte hij met de gratis krant ‘Eyeopener,’ een onsamenhangend pamflet, bol van beroerde theologie en angstzaaierij rond vaccinatie en met een hoofdrol voor de usual suspects als Bill Gates en hydroxychloroquine als middel tegen Covid-19, aan de man te brengen.
Ik heb zelf ooit rondgezworven in deze kringen en ben daarin bijna kopje onder gegaan. Ik ging naar de Pinksterconferenties van Opwekking (bekend van de Opwekkingsliederen) en bezocht diensten van Maasbach en diens toenmalige filiaalhouder in Leiden, Jan Zijlstra.[2] Een tijdje heb ik zelfs meegedraaid in de Levend Evangelie Gemeente in Aalsmeerderbrug, onder de rook van Schiphol. De laatste club functioneerde als een soort doorgeefluik voor nieuwe hypes die over kwamen waaien vanuit Noord-Amerika zoals de Toronto blessing. Deze 'blessing' zette inderdaad letterlijk van alles in beweging met bizarre taferelen als hysterisch lachen, over de grond rollen, heftig schudden en het maken van dierengeluiden.De aantrekkingskracht van de evangelisch-charismatische beweging is deels dat deze, zeker waar het gaat om de diensten – of samenkomsten, alles er zeer modern en gelikt uitziet. Geen orgelmuziek, geen ellenlange preken en onbegrijpelijke gezangen, maar een kekke band en een lichtshow. Lekker samen ‘worshippen’ en uit je dak gaan voor Jezus. De teksten worden op een scherm geprojecteerd zodat je fijn je handen vrij hebt om aanbiddend omhoog te houden, als een kind dat opgetild wil worden door haar vader. Een hippe voorganger doet zijn of haar verhaal.
Maar onder het moderne vernis schuilt vaak een aartsconservatief
geloof en soms een schimmige politieke agenda. Niet voor niets rekruteert Donald Trump in Amerika zijn aanhangers uit deze kringen. (Leestips over de onheilige alliantie van christelijk rechts en rechts populisme: Nieuwe kruisvaarders van Sander Rietveld en The Power Worshippers van Katherine Stewart.)
Met een zekere gêne kijk ik terug op deze tijd en dat ik me er zo door mee heb laten slepen. Het magische denken, de overspannen eindtijdverwachting, bizarre taferelen in diensten waaraan geen einde leek te komen, het gekissebis over leerstellingen, de angst voor alles wat 'occult' was, de intellectuele uithongering door een dieet van ‘geloofsopbouwende’ boeken. Met de wijsheid van nu denk ik dat ik mijn tijd toen beter had kunnen benutten.
[1] De
evangelisch-charismatische kerken worden ook wel als de radicale flank van de
evangelische kerken gezien. In evangelisch-charismatische kerken is een
persoonlijk geloof heel belangrijk. En ook de ervaring van dit geloof door de
gaven van de Heilige Geest, zoals genezing door handoplegging, het ontvangen
van visioenen en openbaringen van God en het spreken in tongen. De
charismatische beweging heeft een hele sterke missionaire drive. Charismatische
christenen willen het evangelie verspreiden, dat doen ze door de straat op te
gaan of door grote evenementen te organiseren. Het is niet precies duidelijk
hoeveel Nederlanders lid zijn van een charismatische kerk, maar het gaat
volgens hoogleraar Miranda Klaver in ieder geval om een paar honderdduizend
leden. (Bron: EO)
[2] Johan Maasbach
en Jan Zijlstra hebben overigens later nog spetterende ruzie gekregen waarna de laatste
met zijn Levensstroomgemeente een eigen franchise opzette in Leiderdorp. Zijlstra
trok vooral de aandacht zijn met genezingsdiensten maar overleed zelf in 2021
aan de gevolgen van corona.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten